Ciąża i narodziny dziecka to nie tylko wielka radość, ale i ogromne wyzwanie organizacyjne dla rodziców. Szczególnie w przypadku jeśli rodzina spodziewa się pierwszego dziecka. W dodatku przebywając na emigracji bez większych doświadczeń z tutejszą służbą zdrowia nie wiemy czego oczekiwać. Wiele osób zastanawia się wówczas jak wygląda prowadzenie ciąży i sam poród w Wielkiej Brytanii. Gdzie zgłosić się na pierwszą wizytę, gdy jesteś w ciąży? Kiedy powinna odbyć się pierwsza wizyta? Jaki jest harmonogram badań dla kobiet w ciąży? Jak wygląda poród w Wielkiej Brytanii? Kiedy zgłosić pracodawcy, że jesteś w ciąży? Na te pytania odpowiadamy w naszym dzisiejszym poradniku!
Spis treści
Początek ciąży w Wielkiej Brytanii
Jeśli przypuszczasz, że jesteś w ciąży lub też masz taką pewność po wykonaniu testu ciążowego, wówczas pierwszym krokiem powinna być rejestracja w przychodni. Jeśli jeszcze nie masz wybranej przychodni (tzw. GP – General Practice), warto to zrobić jak najszybciej! Zwykle każda przychodnia ma własną położną (ang. midwife) z którą przyszła mama ma kontakt przez całą ciąże. To właśnie z położną, a nie z lekarzem będzie odbywała się większość spotkań kontrolnych. Nie jest to jednak regułą – w zależności od placówki część spotkań może się odbywać również z lekarzem.
Podczas spotkań uzyskasz wszystkie niezbędne informacje o tym jak przygotować się na poród w Wielkiej Brytanii. Na wstępie chcemy również zaznaczyć, że nasz poradnik ma jedynie charakter ogólnoinformacyjny. W żadnym wypadku nie może zastąpić porad uzyskanych od lekarza czy też położnej. Informację o przebiegu poszczególnych badań oraz harmonogram spotkań jest ustalany zwykle podczas pierwszej wizyty w przychodni.
Pierwsza wizyta u położnej w UK – 8-12. tydzień ciąży
Pierwsze spotkanie z położną w Wielkiej Brytanii tzw. wizyta rejestracyjna (ang. “booking appointment”) odbywa się pomiędzy 8. a 12. tygodniem ciąży. Warto zadbać o to, aby rejestracja obyła się jeszcze przed 10 tygodniem ciąży. Wówczas położna będzie mogła zaoferować tzw. wczesny scan (ang. “early scan”). Może on się odbyć pomiędzy 8 a 12 tygodniem ciąży. Podczas spotkania rejestracyjnego położna zada kilka podstawowych pytań dotyczących przyszłej mamy.
Pytania położnej w UK podczas pierwszej wizyty
Pytania dotyczą m.in. historii medycznej, diety, wykonywanej pracy oraz tego, gdzie miałby odbyć się poród oraz sposobu karmienia dziecka. Zaproponowane zostanie również badanie krwi, który potwierdzi grupę krwi matki, poziom żelaza i inne, kluczowe w ciąży wskaźniki. Sprawdzony zostanie również wzrost, waga oraz wykonane będzie podstawowe badanie moczu ciężarnej.
Książka ciąży w UK
Na zakończenie spotkania otrzymasz kopie wszystkich notatek ze spotkania w formie książki lub folderu. Książka ciąży towarzyszy przyszłej mamie aż do porodu. Wpisywane są z niej wyniki kolejnych badań oraz historia spotkań z lekarzami oraz położną.
Przebieg pierwszego spotkania z położną (ang. “first midwife appointment) opisany jest ze szczegółami na łamach serwisu NHS pod adresem: www.nhs.uk/[…]/first-midwife-appointment.
10-14. tydzień ciąży
Badanie ultrasonograficzne podczas, którego poznasz prognozowaną datę porodu odbywa się zwykle pomiędzy 10, a 13 (+6 dni) tygodniem ciąży. Wykonane wówczas badanie USG (“combined test”) pozwala sprawdzić czy ciąża przebiega prawidłowo. To właśnie w tym okresie można wstępnie wykluczyć u dziecka m.in. zespół Downa, Edwardsa oraz Patau. Drugą część badania stanowi badanie krwi. W przypadku wyników odbiegających od norm, oferowane są dalsze testy.
15-20. tydzień ciąży
Jeśli wcześniej z jakiegoś powodu nie było możliwości zaproponowania i wykonania badania USG (“combined test”), wówczas położna zaoferuje rozszerzone badanie krwi. Test poczwórny (ang. “quadruple test”) pozwala na sprawdzenie poziomu białek i hormonów we krwi. To właśnie na podstawie tych wyników można określić jak duże jest prawdopodobieństwo posiadania wad genetycznych przez dziecko. Jeśli ryzyko będzie zwiększone, wówczas wykonywane są dalsze badania (amniocenteza).
16. tydzień ciąży
To właśnie wtedy odbywa się kolejne spotkanie z położną. Podczas spotkania położna omawia wyniki badań krwi oraz moczu. Sprawdza również ciśnienie krwi oraz wykonywane jest kolejne badanie moczu.
18-21. tydzień ciąży
W tym okresie wykonywane jest tzw. badanie połówkowe (“anomaly scan”). To badanie pozwala przede wszystkim sprawdzić czy dziecko rozwija się prawidłowo. Sprawdzany jest również m.in. poziom wód płodowych oraz budowa i położenie łożyska. Zwykle badanie trwa około 15 minut. Czas badania może się jednak różnić w zależności od placówki. Pomiędzy 18., a 22. tygodniem ciąży można również określić płeć dziecka. W związku z tym, że nie wszyscy rodzice chcą znać płeć dziecka przed narodzinami, lekarz zapyta czy chcecie uzyskać taką informację.
25. tydzień w ciąży (tylko pierwsza ciąża)
W 25. tygodniu spotkanie z położną mają jedynie kobiety, które są w pierwszej ciąży. Sprawdzane kontrolnie jest ciśnienie krwi oraz tradycyjnie pobierana próbka moczu do badania. Położna wykonuje również pomiar brzucha. Warto wiedzieć, że w Wielkiej Brytanii pomiarów dokonuje się zwykła miarą krawiecką. Wówczas określany jest orientacyjny rozmiar dziecka i jego waga. Wszelkie informacje należy jednak potraktować z dużą dozą ostrożności. Rzeczywiste wymiary znacznie łatwiej określić na podstawie badania USG.
28. tydzień
Podczas spotkania z położną zaoferowane zostanie badanie krwi. Pozwoli ono m.in. na sprawdzenie poziomu żelaza. Dokonywane są również pomiary brzucha oraz standardowo badanie moczu i sprawdzenie ciśnienia krwi. Jeśli istnieje prawdopodobieństwo konfliktu serologicznego, wówczas zaoferowany będzie zastrzyk z immunoglobuliny anty-D.
31. tydzień (tylko pierwsza ciąża)
Spotkanie dodatkowe odbywa się (tak jak w 25. tygodniu) jedynie w przypadku kobiet będących w pierwszej ciąży. Wówczas omawiane są wyniki badań przeprowadzonych w 28 tygodniu. Tradycyjnie sprawdzane jest ciśnienie krwi oraz próbki moczu. W tym okresie wiele kobiet decyduje się na rozpoczęcie kursów w szkole rodzenia.
32. tydzień
Jeśli poprzednie badanie USG (“anomaly scan”) wykonane w 18-21 tygodniu wykazało jakieś nieprawidłowości, wówczas w 32. tygodniu wykonywany jest kolejny skan. Zwykle dzieje się to z powodu m.in. stwierdzenia nisko położonego łożyska. Badanie USG ma na celu potwierdzić, że wszystko się ustabilizowało i ciąża przebiega prawidłowo.
34. tydzień
W 34. tygodniu ciąży odbywa się kolejne już spotkanie z położną. Tradycyjnie mierzone jest ciśnienie krwi oraz jest pobierana próbka moczu. Położna sprawdza również wymiary brzucha. Na ich podstawie prognozuje aktualny rozmiar i wagę dziecka. Kobiety narażone na konflikt serologiczny mają możliwość otrzymania kolejnej dawki immunoglobuliny anty-D. Warto również poruszyć temat przygotowań do porodu. W tym momencie można przekazać położnej plan porodu lub poprosić o wspólne jego napisanie. Plan porodu jest załączany do dokumentacji ciąży.
Wskazówka: przykładowy plan porodu w Wielkiej Brytanii można znaleźć na wielu stronach internetowych! Gotowy do wypełnienia plan porodu jest dostępny na oficjalnej stronie NHS pod adresem: assets.nhs.uk/[…]/My-birth-plan-nhs.docx. W planie zawarte są m.in. informacje na temat pożądanego miejsca porodu, zgody na obecność partnera na sali porodowej czy też na znieczulenie zewnątrzoponowe popularne w Wielkiej Brytanii. Wszelkie informacje w planie porodu są jedynie wskazówkami dla lekarzy i położnych.
36. tydzień
Głównym celem spotkania z położną w 36. tygodniu ciąży jest określenie pozycji dziecka. To właśnie w tym okresie dziecko układa się samodzielnie głową w dół przygotowując się do przyjścia na świat. Jeśli dziecko ułożone jest inaczej – wówczas położna zaoferuje wizytę, która pozwoli ustawić “ręcznie” dziecko w prawidłowej pozycji (technika ECV / “external cephalic version”).
Dni otwarte w szpitalu położniczym w Wielkiej Brytanii
Do porodu jest coraz mniej czasu, dlatego warto wówczas rozpocząć przygotowania do wizyty w szpitalu! Wiele szpitali oferuje tzw. dni otwarte. Krótka wycieczka w szpitalu w rzeczy samej pozwala lepiej przygotować się na poród dziecka. Podczas dni otwartych pokazywane są m.in. sale porodowe oraz pokoje w których przebywać będą rodzice dziecka tuż po narodzinach. Warto również dowiedzieć się co należy wziąć ze sobą do szpitala. Sytuacja wygląda nieco inaczej, jeśli zdecydowałaś się na poród w domu. NHS oferuje również taką możliwość!
38. tydzień
Kolejne, standardowe spotkanie z położną. Podczas spotkania sprawdzanie jest ciśnienie krwi, pobierane są próbki moczu oraz mierzony jest brzuch. Położna informuje również ciężarną co zrobić, jeśli nie pojawią się objawy porodu do 41 tygodnia ciąży.
40. tydzień ciąży (tylko pierwsza ciąża)
Wówczas odbywa się kolejne spotkanie z położną (badanie moczu, sprawdzenie ciśnienia oraz pomiary brzucha). Warto porozmawiać o tym, kiedy powinnaś udać się do szpitala. Położna może zaoferować masaż szyjki macicy (“membrane sweep”). Taki zabieg często pozwala na przyspieszenie porodu oraz uniknięcie jego wywołania (“induction”).
41. tydzień
Jeśli poród się jeszcze nie rozpoczął, wówczas odbywa się już ostatnie spotkanie z położną. Położna oferuje wówczas masaż szyjki macicy. Jeśli jesteś w pierwszej ciąży – wówczas będzie to już drugi masaż (jeśli się na niego zgodzisz). Położna zaoferuje również zarezerwowanie terminu w szpitalu na wywołanie porodu (“labor induction”).
Tradycyjnie pobrana będzie próbka moczu i sprawdzone zostanie ciśnienie krwi. Położna mierzy również brzuch. Jeśli poród nie rozpocznie się do 42. tygodnia, wówczas zaoferowane będzie badanie ultrasonograficzne oraz stały monitoring dziecka (nasłuchiwanie rytmu serca).
Poród w Wielkiej Brytanii
Zgodnie z zaleceniami NHS kobieta powinna zgłosić się do szpitala tak szybko jak tylko pojawią się pierwsze objawy porodu. Często zdarza się, że przyszłe mamy pojawiają się w szpitalach zbyt wcześnie i są odsyłane do domów. Jeśli położna lub lekarz uzna, że poród jest blisko, wówczas ciężarna trafia na oddział na którym oczekuje na poród. Następnie trafia się na salę porodową. Jeśli poród odbył się bez komplikacji, wówczas mama i dziecko spędza w szpitalu zwykle jeden dzień.
Urlop macierzyński w Wielkiej Brytanii
Jeśli pracujesz to swojego pracodawcę o ciąży musisz powiadomić nie później niż na koniec 15. tygodnia przed planowaną datą porodu. Informacja o urlopie macierzyńskim powinna być zgłoszona pracodawcy najpóźniej 28 dni wcześniej. Wielu pracodawców wymaga zgłoszenia wniosku o urlop macierzyński na piśmie. Dokumentem potwierdzającym ciążę w Wielkiej Brytanii jest MAT B1. Jest on wydawany przez położną lub lekarza GP nie później niż 20 tygodni przed porodem.
Jaka kwota jest wypłacana z tytułu urlopu macierzyńskiego w Wielkiej Brytanii?
Przez pierwsze 6 tygodni wypłacana jest kwota w równowartości 90 procent średniego tygodniowego wynagrodzenia osiąganego na etacie. Przez kolejne 33 tygodnie pracodawca wypłaca kwotę w wysokości 148.68 funtów tygodniowo lub równowartość 90 procent wynagrodzenia (w zależności co jest niższe). Ponadto urlop macierzyński to okres w którym naliczany jest urlop wypoczynkowy!
Więcej informacji o Statutory Sick Pay (SSP) można znaleźć pod adresem gov.uk/maternity-pay-leave.
Warto wiedzieć: Urlop macierzyński z Wielkiej Brytanii może być pobierany również podczas pobytu w Polsce. Dopóki pracodawca opłaca składki na ubezpieczenie zdrowotne możesz również pobierać Child Benefit. Pracodawca powinien również akceptować zwolnienia lekarskie z Polski, jeśli nie możesz wrócić do pracy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego!
Ciąża i poród w Wielkiej Brytanii
Przebieg ciąży w Wielkiej Brytanii jest w znacznej mierze monitorowany przez położne. To właśnie “midwife” udziela wszelkich wskazówek oraz odpowiada na pytania przyszłej mamy. Kontakt z lekarzem ogranicza się do wykonania kilku badań ultrasonograficznych. W przypadku jakichkolwiek problemów lub wątpliwości co do przebiegu ciąży, warto skontaktować się z najbliższym szpitalem. Większość szpitali dysponuje specjalnymi oddziałami dla ciężarnych. Ponadto na pomoc można liczyć o każdej porze dnia i nocy.
Nasz artykuł powstał na bazie informacji znajdujących się na oficjalnej stronie brytyjskiej służby zdrowia (NHS) oraz serwisu BabyCentre.co.uk. Chcielibyśmy zaznaczyć, że wszelkie informacje zawarte w naszym artykule nie powinny być traktowane jako porady medyczne, a jedynie jako ogólna informacja.
W przypadku jakichkolwiek pytań warto skontaktować się z położną, lekarzem GP lub najbliższym szpitalem. Ponadto w Wielkiej Brytanii działa również wiele placówek medycznych w których pracują polscy lekarze. Rozmowa z lekarzem z pewnością pomoże najlepiej przygotować się na poród w Wielkiej Brytanii.
Źródło: NHS / BabyCentre.co.uk
Czy wiesz, że:
- z najnowszych statystyk wynika, że liczba dzieci urodzonych w Wielkiej Brytanii przez matki nie posiadające brytyjskiego obywatelstwa wzrosła w ciągu ostatnich 10 lat aż od 20 procent.
- w 2017 roku urodziło się 186 tys. dzieci imigrantów.
- wśród wszystkich brytyjskich miast prym wiedzie Slough, gdzie aż 63 procent stanowią dzieci urodzone przez imigrantki.
- wśród wszystkich nacji imigrantów najwięcej dzieci rodzą Polki, które w 2017 roku urodziły 20 779 dzieci.
